Son dönemde artan enflasyon nedeniyle günlük kiralık konutlar hızla artıyor ve tatil masraflarını düşük tutmak isteyenlerin tercihi oluyor.
Evlerini her gün kiraya veren ve yüksek getiri bekleyen ev sahipleri, emlak sektörünü de olumsuz etkiledi. Pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşının ardından Antalya'da konut kiraları 8 kat arttı. Şehirde artan kira fiyatlarının yanı sıra ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları ve konut sıkıntısı da yaşandı.
Kira fiyatlarındaki artışın ardından bazı ev sahipleri dairelerindeki kullanılmayan odaları kiralamaya, bazıları kullanılmayan evleri, bazıları da kiraladıkları evleri günlük olarak kiralamaya başladı. başkalarına borç vermek. Gayrimenkul fiyatlarındaki dalgalanmalar da gayrimenkul sektörünü olumsuz yönde etkiledi. Emlakçıların kiralık ev arayan kişilere konut sağlamanın zor olduğu bir dönemde izinsiz girenler veya sözde "kullanıcılar" emlak faaliyetlerine başladı. Son yıllarda kentte "korsan" emlakçıların sayısında hızlı bir artış görüldü ve ev sahipleri ile kiracılar arasında kiralama aracısı olarak görev yapan "tedarik acenteleri" olarak adlandırılan acenteler de daha aktif hale geldi.
Antalya'da Rus-Ukrayna savaşı sonrasında ev satın alan yabancıların sayısı artarken, evini turizm amacıyla kiraya veren, emlakçı ve yatırım danışmanı olarak çalışan yabancıların sayısında da hızlı bir artış yaşandı.
“VERGİ VERMEDEN ÇALIŞIYORLAR”
Antalya Emlakçılar, Oto Satıcıları ve İş Gözlemcileri Odası Başkanı İsmail Çağlar, kent odasında 6 bin kayıtlı esnafın bulunduğunu belirterek, “3 bine yakını yabancı olmak kaydıyla 15 bine yakın 'ayakçı2 denilen satış ve kiralamada aracılık yapanlar var. Bu kişiler de sosyal ağlarda aralarında yer alıyor.Dolandırıcılık, aldatma gibi konularda günde 20 ila 30 şikayet alıyoruz. Şikayetçilere baktığımızda ne dairemize ne de Maliye Bakanlığı'na kayıtlı olmadıklarını gördük. Yasal düzenlemelerin olmayışından dolayı kayıt dışı bir ekonomi ortaya çıkmıştır. Herkesin vergi ödemesi gerekiyor. Vergi ödemeden çalışıyorlar. 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek yasa kayıt dışı ekonomiyi ortadan kaldıracak. Bir muayene yapılması gerekir. Bu yasayı kayıt dışı ekonominin ve güvenliğin önlenmesi açısından çok önemli görüyorum” dedi.
“FİYATLAR 4 KAT DAHA ARTTI”
Tüketici Sendikası Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, pandemi, Rusya-Ukrayna savaşı ve deprem gibi sebeplerden dolayı kiralık ev fiyatlarında artış olduğunu ve Türkiye'de yaklaşık 110 bin konutun her gün kullanıldığını söyledi. Gündüz, günlük kiralık konaklama arzının son 2 yıl içerisinde yüzde 97 arttığını, aynı zamanda da Türkiye'de, büyükşehir ilçe ve turizm faaliyetleri ile öne çıkan illerde bu modelin kısa süre turlar veya tatiller için bir alternatif sunduğunu vurguluyor. Bu dönemde kiralık konut fiyatlarının 4 katına çıktığı görülüyor.
“EV KİRA FİYATLARI ARTIYOR”
Günlük kiralama uygulamaları ve komşuluk ilişkileri, ev sahipleri ile kiracılar arasındaki anlaşmazlıklar, kiracıların başkalarına kiraya vermesi gibi sorunlar nedeniyle kiralık konut arzının azaldığını anlatan Gündüz, "Bu konaklama şekli yeni bir ekonomi yaratıyor. Gündüz turizm sektöründeki modeller, kayıt dışı turizm ekonomisinin ve sektördeki kaçak gayrimenkul sayısının artmasının nedeninin, sahiplerinin yüksek gelir umuduyla günlük ev kiralaması olduğunu gösteriyor. Gündüz, kendi vatandaşlarına kiralamak üzere ev satın alan yabancı vatandaşların bazı bölgelerde kira fiyatlarını artırdığını ifade etti.
NE ZAMAN UYGULANACAK?
Günübirlik ev kiralamanın yaygınlaşmasıyla birlikte karşılaşılan sorunların çözümü adına yasal düzenlemelerin yapıldığını kaydeden Gündüz, Turizm Amaçlı Ev Kiralama Kanunu'nun 1 Ocak 2024'ten itibaren yürürlüğe gireceğini söyledi. Kanun hakkında bilgiler veren Gündüz, şunları söyledi:
"Turizm amaçlı ev kiralamak için sözleşme imzalanmadan önce ruhsat alınması gerekmektedir. Ruhsatsız olarak turizm amaçlı ev kiralayanlara idari yaptırım uygulanacaktır. Kiralanan her ev için 100 bin lira para cezası verilecek ve evi turizm amaçlı kiralayanların izin alması gerekecek. 15 gün faaliyet süreleri olacak. Bu sürenin sonunda turizm amaçlı kiralama işletmeciliğine ruhsat başvurusunda bulunmadan devam edenler 500 bin lira tutarunda bir para cezasına çarptırılacak ve ek olarak 15 gün daha işletme hakkı verilecek."
CEZASI 100 BİN LİRA..
Gündüz şöyle devam etti:
"Turizm amaçlı ev kiralayanlara, ister ruhsat sahibine, ister üçüncü kişilere, kendi inisiyatifleriyle veya kendi hesabına kiralayanlara, sözleşme başına 100.000 lira idari para cezası uygulanacaktır. Kendi adına konut olarak kullanmak üzere kiraladıkları turistik amaçlı ev ile turistik amaçlı ev kiralamayan, ruhsatı olmayan kişilerle aracılık yapanlara 100 bin lira tutarında idari para cezası kesilecek. Ruhsatsız turizm amaçlı kiralama faaliyetine devam edenler ile kira sözleşmesi 100 yıldan fazla süreli olsa dahi ilk sözleşme tarihi itibariyle bir yıl içerisinde aynı evi 4 defadan fazla kiralayanlara 1 milyon lira para cezası verilecek.”