2024'ün Üçüncü Çeyreği: Finansal Piyasalara Yansımalar
Finansal piyasalarda, 2024 yılının üçüncü çeyreği, enflasyon ile mücadelenin yerini resesyon endişelerine bıraktığı bir dönem olarak kaydedildi. Makroekonomik verilerden alınan sinyaller ve jeopolitik gerilimler, dalgalı bir piyasa ortamı oluşturdu.
Ukrayna-Rusya savaşı ve Orta Doğu'daki gelişmeler, artan jeopolitik gerilimlerle birlikte yatırımcıların risk iştahını olumsuz etkiledi. ABD Merkez Bankası (Fed), ekonomik durumu değerlendirmek için harekete geçerek, parasal gevşeme adımları atan bankalara katıldı.
Fed, Temmuz ayı Para Politikası Raporu'nda, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2 hedefine hareket ettiğine dair daha fazla güven kazanılana kadar politika faizini düşürmeyeceğini açıkladı. Ancak, Eylül ayında yıllık enflasyonun tahminlerin altında gelmesi, fiyat artışlarının kontrol altına alındığını gösterdi.
Merkez Bankaları Faiz İndirimlerine Gitti
Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını kapsayan üçüncü çeyrekte ön plana çıkan merkez bankası faaliyetleri arasında, Fed’in Eylül ayında yılın ilk faiz indirimini gerçekleştirmesi dikkat çekti. 50 baz puanlık indirim ile politika faizi yüzde 4,75-5,00 aralığına çekildi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), piyasa beklentileri doğrultusunda ikinci faiz indirimini yaparak, mevduat faiz oranını 25 baz puan, ana refinansman faizi ile marjinal borçlanma faizini ise 60’ar baz puan indirdi. İngiltere Merkez Bankası (BoE) da yine 25 baz puanlık bir indirime giderek, politika faizini yüzde 5'e düşürdü.
İsviçre Merkez Bankası (SNB) ve Hong Kong da benzer adımlar atarak faiz indirimlerine devam etti. Özellikle, Hong Kong'un Fed’in izinden giderek gösterge faizini 50 baz puan düşürmesi dikkat çekti.
Ekonomik Gelişmeler ve Dezenflasyon Süreci
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), dünya çapında devam eden dezenflasyon süreci ile büyüme tahminini %3,2’ye yükseltti. Yurt içinde ise, Türkiye'nin cari işlemler hesabı 8 ay sonra fazla vermeye başladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından atılan adımlar ve Türk lirasının değerlenmesi, cari fazlanın oluşmasında etkili oldu.
Dezenflasyon süreci yurt içinde de devam ederken, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) temmuz, ağustos ve eylül aylarında yıllık bazda geriledi. Ancak, BIST 100 endeksi, 2024’ün üçüncü çeyreğini %5,4 düşüşle 9.777,46 puandan kapattı.
Önemli Tarihler ve Gelişmeler
Yılın üçüncü çeyreğindeki önemli tarihler ve gelişmeler şöyle sıralandı:
3 Temmuz: Rusya Merkez Bankası'nın yuan cinsinden takas hacmi rekor kırdı.
18 Temmuz: Fed, politika faizini 50 baz puan indirdi.
20 Eylül: Japonya Merkez Bankası politika faizini sabit bıraktı.
Ekonomik ve finansal piyasalardaki bu dalgalı dönem, yatırımcıların ve analistlerin dikkatle takip ettiği bir süreç olarak değerlendiriliyor.
