Çalışanın güvencesi olarak bilinen ve en az 1 sene çalışan kişinin hak sahibi olabildiği kıdem tazminatı ile alakalı gün gün yeni gelişmeler yaşanıyor. Kıdem tazminatı genellikle işten çıkarılma durumunda verilse de bazı özel durumlarda istifa eden çalışanlar da bu haktan yararlanabiliyor. Peki, kıdem tazminatı nedir, nasıl hesaplanır ve kimler alabilir? İşte detaylar...
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Kıdem tazminatı, çalışanların işten ayrılmaları durumunda, çalıştıkları süre boyunca elde ettikleri yıllık kıdem karşılığında işverenleri tarafından kendilerine ödenen bir tür tazminattır. Kıdem tazminatından en az bir sene çalışanlar faydalanabiliyor.
İstifa Edene Kıdem Tazminatı
Genel olarak kıdem tazminatı, işçinin kendi isteği dışında işten ayrılması durumunda ödenmekte iken yasanın belirlediği bazı istisnai durumlarda istifa eden çalışanlar da tazminat hakkına sahip olabiiyor. Kıdem tazminatında aşağıdaki belirlenen koşulları taşıyan ve istifa edenler de faydalanabiliyor.
• Haklı fesih sebepleri: İşveren tarafından iş sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi durumunda işçinin kendi istifası ile de bu haktan faydalanılabiliyor.
• Emeklilik: Emeklilik yaşı gelmiş veya emeklilik şartlarını tamamlamış olan çalışanlar, kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında tazminat ödemesine hak sahibi olabiliyor.
• Askerlik: Askerlik görevi nedeniyle işten ayrılan erkek çalışanlar da tazminat hakkına sahip olduğu açıklanmış bulunuyor.
• Evlilik: Evliliğinin üzerinden bir yıl geçmeden işten ayrılan kadın çalışanlar, tazminat alabiliyor.
Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatının hesaplanması, çalışanın işyerindeki süresine ve son brüt maaşına göre yapılırken, her bir yıl için son brüt ücretin tamamı, kıdem tazminatına eklenmekte.
Kıdem TAzminatına Eklentiler
Kıdem tazminatında brüt ücret hesaplanırken sadece temel maaş değil, aynı zamanda çalışanlara düzenli olarak ödenen yol, yemek parası ve ikramiyeler gibi ödemelerde göz önünde bulundurulmaktadır. SGK'ya bildirilen prime esas kazancın da göz önünde bulunduğu bilinmektedir.
Kıdem Tazminatı Tavan Ücreti
Kıdem Tazminatı her sene belirlenen taban ve tavan ücret ile ödenmektedir. 2024 Temmuz'undan itibaren bu tavan ücret 41 bin 828 TL olarak şekillenmiştir.
Gazetecilerin Kıdem Tazminatı
Yukarıda bahsi geçen hesaplama gazeteciler için geçerli değil. Basın sektöründe çalışan gazeteciler için bu tavan uygulamasının hesabında bazı farklılıklar mevcut. Gazeteciler tazminatlarını, alacakları brüt maaş üzerinden hesaplayabilecekleri belirtilmiş bulunuyor.