ABD'nin Strasburg Raporu
ABD Kongre Araştırma Servisi (CRS), son yayımladığı raporda, AUKUS anlaşmasının bir parçası olan Avustralya'nın, nükleer denizaltı yerine geleneksel askeri yeteneklerini güçlendirmesi gerektiğini vurguladı.
Geleneksel Savunma Yeteneklerine Yatırım
Raporda, Avustralya'nın nükleer denizaltı (SSN) edinimi yerine alternatif olarak geleneksel askeri harcamalarına yönelmesinin daha mantıklı bir hareket olacağı ifade edildi. ABD'ye ait SSN'lerin, Avustralya ile ortak kullanılma olasılığının değerlendirilmesi, Canberra'nın bu konuda önemli bir karar vermesi gerektiğini gösteriyor.
Uzun Vadeli Maliyetler: Avustralya'nın kendi SSN'lerini satın almasının ve inşa etmesinin karmaşık ve pahalı bir süreç olacağına dikkat çekildi. Bu bağlamda, “Bu fonları, uzun menzilli gemisavar füzeleri, insansız hava araçları ve uzun menzilli bombardıman uçakları gibi diğer askeri yeteneklere yatırabilir.” ifadeleri yer aldı.
Savunma Bütçesi ve Askeri Yeterlilikler
Raporda, Avustralya'nın bu alternatifleri değerlendirmemesi durumunda savunma bütçesinin olumsuz yönde etkilenebileceği uyarısı yapıldı. Bu durumun, Çin'in bölgedeki askeri tehditlerine karşı Avustralya'nın yeterliliğini kısıtlayabileceği belirtildi.
Yeşiller Partisi'nden Tepki
AUKUS karşıtı görüşleriyle bilinen Avustralya Yeşiller Partisi Senatörü David Shoebridge, rapordaki önerilerin “ortaklıktan daha çok stratejik teslimiyet” olduğunu savundu. Shoebridge, önerilerin Avustralya'nın ekonomik kaynaklarının ABD’ye aktarılmasına, fakat karşılığında herhangi bir denizaltı temin edilmemesine işaret ettiğini vurguladı.
AUKUS Anlaşmasının Tarihçesi
AUKUS anlaşması, ABD ve İngiltere’nin teknoloji transferiyle Avustralya'nın nükleer enerjiyle çalışan denizaltılar inşa etmesini öngörüyor. Bu anlaşma 16 Eylül 2021'de imzalanmıştı. Güney Avustralya eyaletinin başkenti Adelaide'deki tersanelerde en az 8 adet nükleer denizaltı inşa edilmesi planlanıyor. Anlaşmada Çin'den açıkça bahsedilmese de, taraflar arasında yapılan güvenlik işbirliği, Pekin'in askeri gücünü dengeleme amaçlı olarak yorumlanıyor.
