Benin Cumhuriyeti, Fransa'da bir müzayede evinde açık artırmaya sunulan Kral Behanzin'in asasının satışını son anda durdurdu. 1890'dan 1894'e kadar
Dahomey hükümdarı olan Kral Behanzin'e ait bu tarihi eser, yerel basında çıkan haberlere göre Beninli yetkililer tarafından satışı engellendi. Müzayede kataloğunda asanın 8 bin avroya satışa sunulduğu ve "Behanzin Kralı tarafından sömürge birliklerine hediye edildiği" ifadesinin yer alması, Benin hükümetinin harekete geçmesine neden oldu.
Benin tarafı, satışın durdurulması için Fransız yetkililerle iletişime geçtikten sonra, Fransa Kültür Bakanlığı, asayı satışa sunan müzayede evinden satışın durdurulmasını talep etti. Benin Kültür Bakanlığı, asanın ülkesine geri dönmesi için gerekli girişimlerde bulunuyor.
Benin makamları, asanın "hediye edilmediğini", emperyalist güçler tarafından işgal edilerek yağmalandığını ifade ediyor. Kral Behanzin'in asası, Dahomey Krallığı'nın tarihine derin bir miras bırakmış bir semboldür.
Dahomey Krallığı ve Kral Behanzin
Dahomey Krallığı, Batı Afrika'da günümüz Benin Cumhuriyeti, Nijerya'nın batısı ve Gana'nın bir kısmını kapsayan bir bölgeyi 17'nci yüzyılın sonlarından 1900'lerin başına kadar yönetmiştir. Kral Behanzin, Fransız sömürgeciliği ve emperyalizme karşı verdiği mücadele ile Benin tarihinde önemli bir figür olarak bilinir.
Asanın, yenilgiye uğramış düşmanın karaciğerini tutan bir el tasvirinden oluşması, Kral Behanzin'in otoritesinin sembolü olarak kabul edilmektedir.
Tarihi Eserlerin İadesi Süreci
Fransa'ya kaçırılan Kral Behanzin'in hazinesi de dahil olmak üzere Benin'e ait tarihi eserlerin iade süreci 2016'da başlamıştır. Benin Cumhurbaşkanı Patrice Talon, Kral Behanzin'in hazinesinde yer alan ve Paris'e kaçırılan 26 parçanın iadesi için Fransa'dan talepte bulunmuştur. Dahomey Krallığı'nın merkezi olan Abomey Sarayı'ndan 1892'de kaçırılan eserler, 2003'ten 2021'e kadar Paris'teki Quai Branly-Jacques Chirac Müzesi'nde sergilenmiştir. Söz konusu 26 parça, Kasım 2021'de Benin'e gönderilmiştir.
UNESCO'nun Benin Daimi Temsilciliğine göre, Fransa'da 4 bin 500 ila 6 bin Benin'e ait eser bulunmaktadır. Ayrıca, Fransa'nın elinde toplamda 90 bin tarihi eser bulunmakta, bu eserlerin çoğu 1885-1960 yılları arasında Sahra Altı Afrika'dan kaçırılmıştır.
Fransa, 1524'te başlattığı sömürge faaliyetleriyle Afrika'nın batısı ve kuzeyinde 20'den fazla ülkede hakimiyet kurmuş, kıtanın %35'inin 300 yıl boyunca Fransız yönetiminde kalmasına neden olmuştur.
