BM Genel Sekreteri Guterres'ten Kıbrıs'a Eleştirel Yaklaşım
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kıbrıs meselesinin çözüm sürecine ilişkin yaptığı son raporda, tarafların ileriye dönük sürece "eleştirel bir gözle" yaklaşmasının şart olduğunu belirtti.
Guterres’in raporuna göre, 13 Haziran 2024 - 11 Aralık 2024 dönemini kapsayan "İyi Niyet Misyonu" ve "BM Kıbrıs Barış Gücü (UNFICYP)" raporları, BM Güvenlik Konseyi üyelerine iletildi. Bu raporlar arasında Kıbrıs Şahsi Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar’ın görev süresinin 2024 Temmuz’unda sona ereceği de yer alıyor.
Ortak Zemin Arayışı
Rapor, Holguin’in tüm çabalarına rağmen taraflar arasında Kıbrıs meselesinin çözümüne dair "ortak zemin" bulunamadığını da vurguladı. İki liderin 15 Ekim’de yapılan gayrıresmi akşam yemeğinde yeni geçiş kapıları açılması konusunda anlaşmaya varmaları gerektiği çağrısında bulunuldu.
Garantör ülkelerin de katılımıyla yapılması öngörülen daha "geniş formatta" bir toplantı için de Guterres, heterojen bir yaklaşımın önemini belirtti.
Sığınmacı Durumu ve İhlaller
BM Kıbrıs Barış Gücü raporunda ise, ara bölgede her iki tarafın da ihlallere devam ettiği, ancak tarafların diyaloğa daha açık hale geldiği ifade edildi. Özellikle, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) sığınmacıları geri itme uygulamalarının sürdüğü belirtilerek, 142 kişinin ara bölgede mahsur kaldığı kaydedildi.
Raporda Talep Edilen Soruşturma
Ayrıca, GKRY polisine bağlı "Yabancılar ve Göçmenler Birimi"'nin gerçekleştirdiği ihlallerin 137 olarak rapor edildiği ve bu birimin disiplin dışı davranışları için soruşturma talep edildiği bildirildi. Guterres, barış gücünün güvenliğinin önemine dikkat çekti ve UNFICYP'in görev süresinin uzatılmasını önerdi.
New York'taki Görüşme Notları
BM Genel Sekreteri Guterres, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Rum lider Nikos Hristodulidis'in 15 Ekim 2024'te New York’taki gayrıresmi yemeğinde, Kıbrıs Türk tarafının egemen eşitliğinin ön koşul olduğunu bir kez daha vurguladığını aktardı.
Tatar, 50 yıl boyunca aynı yaklaşımla müzakere sürecinin anlam taşımadığını dile getirirken, geçmişteki sonuçsuz müzakerelere dikkat çekti.
