Uzun yıllar gece gündüz çalışan herkesin en büyük hayali emekli olup rahat bir hayat yaşamaktır. Emekli olmak istediniz fakat EYT yasası çıktığında bu fırsatı elinizden kaçırdıysanız sakın dert etmeyin bu imkânı sağlayacak yeni bir düzenleme geliyor. Detaylar haberimizde…
EYT'Yİ KAÇIRANA YENİ EMEKLİLİK İMKÂNI GELİYOR! DETAYLAR ORTAYA ÇIKTI
EYT'den faydalanamayan milyonlarca vatandaşa emeklilikle ilgili yeni müjde açıklandı. 1999 Emeklilik Kanunu'ndan önce sigortası olan kişiler yaş sınırı olmaksızın emekli olabiliyordu. Emeklilik yardımlarından prim ödeme süresini ve teminat süresini dolduran yaklaşık 3 milyon vatandaşa yararlanılabilirken, bu sayının önümüzdeki birkaç yıl içinde 5 milyona çıkması bekleniyor. Bu tarihten sonra sigorta yaptıranlar için mezuniyet yaşı şartı geçerlidir. Yani kısmi emekliliğe kademeli prim sistemi uygulanıyor. Bu arada, yeni düzenlemeler ev hanımlarına Sosyal Güvenlik yardımlarının ve emekliliğin kapısını açıyor. Teklif son hazırlıklarını tamamladı ve yakın zamanda Meclis'e sunulacak.
Yaşanan sıcak bir gelişmeye göre, milyonlarca insanı etkileyen yeni bir grup yasa tasarısının Kongre gündeminde olduğunu söyledi. Bu torba yasa tasarısının en dikkat çekici konusu ev hanımlarının emeklilik seçenekleridir.
Kendi sigortası veya sosyal güvencesi olmayan ev hanımlarına yönelik sigorta sistemi getirilecek. Ev hanımları, gönüllü sigorta sistemi aracılığıyla sosyal güvence alabilmektedir.
ÖDENECEK PRİMLERE DEVLET DESTEĞİ
Aile Gençlik Bankası'nın kurulmasıyla devreye girecek destek fonları sigorta primlerinin üçte birine denk geliyor. Mevcut asgari ücrete göre bu miktar aylık 1.430 liraya denk geliyor.
Aylık primin üçte birini devlet ödüyor. Bu, ev hanımlarının daha düşük prim ödemeleriyle daha erken emekli olabileceği anlamına geliyor.
KISA SÜRE İÇERİSİNDE MECLİS'E GELMESİ BEKLENİYOR
Ev hanımları sosyal güvenlik ve sağlık yardımlarından da ücretsiz olarak yararlanabiliyor. BAĞ-KUR ve SSK primlerinin eşitlenmesi durumunda kısmi emeklilik şartı 5.400 günden en fazla 4.500 güne çekilebilecek.
İkinci aşamada çocuk sayısına göre erken emeklilik seçenekleri devreye giriyor. Üçüncü adımda çalışan annelere yönelik yıpranma düzenlemeleri oluşturulmalıdır. Son adım doğum borcuyla ilgilidir. Toplu taslağın yakın zamanda Meclis'e sunulması bekleniyor.
Emeklilik Yaşı Üstü (EYT) Yönetmeliği kapsamında, 1999 Kanunu öncesinde sigortaya erişimi olan kişiler için emeklilik yaşı şartı kaldırıldı. 3 Mart'tan bu yana yaklaşık 2 milyon EYT üyesi emeklilik başvurusunda bulundu ve hak kazandı.
İkramiye ve yıllık ihtiyaçlarını karşılamayı bekleyen EYT üyelerinin emeklilik koşullarını karşılamasıyla toplam sayının 5 milyona yaklaşması bekleniyor.
Faruk Erdem'in Sabah'tan haberine göre, EYT Yönetmeliği 8 Eylül 1999 öncesini kapsıyor, dolayısıyla bu tarihten sonra sigortalıların emeklilik durumuyla ilgili endişeler oluşmaya başladı.
EYT'li olamayan sigortalılar için mezuniyet yaşı şartı geçerlidir. Bu yaş gereklilikleri aynı zamanda işe giriş tarihine göre de belirlenir.
Çalışan veya emekli olanlara emeklilik hakkı tanınmasında hangi yasal düzenlemelerin geçerli olacağı ana sigortanın giriş tarihine bağlıdır.
Bu kanunların hükümleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesinden önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında sigortalı olan kişiler için geçerli olup, haklarınız korunmaya devam edecektir.
YAŞ ŞARTLARINI DA İŞE GİRİŞ TARİHLERİ BELİRLİYOR
Yaşlılık aylığı almak üzere ilk kez 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar için sigortalılık süresi şartları belirlendi. Sigorta primi ödeme gün sayısı ile birlikte şartların da sağlanması gerekmektedir.
Bu sigortalılar için EYT Kanunu geçerlidir. 23 Mart 2002 tarihinden itibaren 15 yıl katılım, 3.600 gün prim ödeme süresi, kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaşını dolduranlar emekli olabilecek.
Bu koşulları şu anda karşılayamayanlar, koşulları sağladıkları tarihe göre aşamalı geçiş süresine sahip olacak. Bu noktada bazı sonlandırma koşulları ortaya çıkar.
EYT'Lİ OLAMAYANLAR NE YAPACAK?
Bir kişi, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında iş sözleşmesi kapsamında ilk kez çalışmaya başlarsa sigortalı sayılır.
Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşını doldurup 7.000 gün maluliyet, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödediğiniz takdirde, ödeme koşullarından birini sağladığınız takdirde yaşlılık aylığı alabilirsiniz. Ölüm kesinleştiğinde ve ölüm yardımı ödendiğinde.
*Sigortalı sayılabilmek ve emekli aylığına hak kazanabilmek için 30 Nisan 2008 tarihinden sonra ilk kez hizmet akdi yaparak çalışanlara 5510 sayılı Kanun'un belirlediği şartlar uygulanır.
Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşındaysanız ve 1 Ocak 2036 tarihine kadar 7200 gün maluliyet sigortası primi, yaşlılık sigortası primi ve ölüm sigortası primi ödemişseniz.
1 Ocak 2036 tarihinden sonra 7200 gün süreyle maluliyet primi, yaşlılık primi ve vefat primi ödemek zorunda olma şartı sağlandığı takdirde kişi, günlük tarih aralığındaki yaş sınırına göre yaşlılık durumuna düşer.
Emeklilik yaşı şartının gün bazında yerine getirilmesi tablosu aşağıdaki gibidir.
İŞE GİRİŞ TARİHİ- KADIN- ERKEK- PRİM ŞARTI
01.05.2008- 31.12.2035- 58- 60- 7200
01.01.2036- 31.12.2037- 59- 61- 7200
01.01.2038- 31.12.2039- 60- 62- 7200
01.01.2040 - 31.12.2041 - 61 - 63 - 7200
01.01.2042 - 31.12.2043 - 62 - 64 - 7200
01.01.2044 – 31.12.2045 - 63 - 65 – 7200
01.01.2046 – 31.12.2047 - 64 - 65 - 7200
01.01.2048 -------------- 65 - 65 - 7200
Örneğin; hizmet akdi ile çalışan kadın 4/a sigortalısı 7200 gün malullük, yaşlılık, ölüm primi bildirilme koşulunu 10/10/2037 tarihinde tamamladıysa 59 yaşında emekli olabilir.
Bu hükme göre kadın ve erkeklerin yaşlılık aylığı almaya başlama yaşı 2048 yılından itibaren eşit olup 65 yaş olacaktır. Ayrıca yaşlılık veya emeklilik aylıklarının ödenmesinde de bazı istisnalar getirildi.
2036 yılından itibaren kademeli olarak getirilecek yaş sınırı üç yıl artırılarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşına kadar artırılarak 65 yaşına kadar maluliyet sigortası primi, yaşlılık sigortası primi ve ölüm yardımları yapılacak.
3 yıl artırılacak, ödeme koşulları belirlenecek. 5400 esasına göre 5400 gün prim ödeme şartının sağlandığı tarihi belirler. Yaşlılık aylığınızı dilediğiniz yaşta alabilirsiniz.
Aşağıdaki tablo gün koşulunun sağlandığı tarihe göre emeklilik yaşını göstermektedir.
İŞE GİRİŞ TARİHİ - KADIN - ERKEK - PRİM ŞARTI
01.05.2008 - 31.12.2035 - 61 - 63 - 5400
01.01.2036 - 31.12.2037 - 62 - 64 – 5400
01.01.2038 - 31.12.2039 - 63 - 65 - 5400
01.01.2040 - 31.12.2041 - 64 - 65 – 5400
01.01.2042 - 31.12.2043 - 65 - 65 - 5400
01.01.2044 – 31.12.2045 - 65 - 65 - 5400
Ancak bu durumda 30 Nisan 2008 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında hizmet sözleşmesi imzalayıp ilk kez çalışmaya başlayan sigortalılar için sigorta primi ödeme gün sayısı 5.400 gün olur. Prim ödeme gün sayısı 4.600 günü ve 5.400 günü geçemez.
Birkaç yıl aradan sonra ilk kez hizmet sözleşmesi imzaladıktan sonra işe döndüklerinde sigortalı sayılanlar için bu uygulamanın her yıl 100 gün ek süre ile aşamalı olarak uygulamaya konulması öngörülüyor. Burada kısmi emeklilik de mümkün olup 25 yıl şartı aranmamaktadır.
Bu tablo ise şöyle:
İŞE GİRİŞ TARİHİ - KADIN - ERKEK - PRİM ŞARTI
01.05.2008 - 31.12.2008 - 61 - 63 - 4600
01.01.2009 - 31.12.2009 - 61 - 63 – 4700
01.01.2010 - 31.12.2010 - 61 - 63 - 4800
01.01.2011 - 31.12.2011 - 61 - 63 – 4900
01.01.2012 - 31.12.2012 - 61 - 63 - 5000
01.01.2013 - 31.12.2013 - 61 - 63 – 5100
01.01.2014 - 31.12.2014 - 61 - 63 - 5200
01.01.2015- 31.12.2015 - 61 - 63 - 5300
01.01.2016 -------------- 61 - 63 - 5400
