Türkiye'de son dönemlerde görülmeye başlanan "Kuzey Işıkları," bilim insanlarını ve gökyüzü meraklılarını heyecanlandırıyor. Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz, bu doğa olayının artık Türkiye'de de gözlemlenmeye başlandığını ve sosyal medyada sıkça paylaşıldığını belirtiyor. Kuzey Işıkları, normalde Kuzey kutup bölgelerinde görülen bu büyüleyici doğa olayı, 2025'e yaklaştıkça daha düşük enlemlerde, yani Türkiye gibi coğrafyalarda da daha sık görülebilir hale geleceğini açıklıyor.
Doç. Dr. Mesut Yılmaz'a göre, Kuzey Işıkları'nın artan görülme olasılığı, Güneş'teki patlamaların maksimum seviyeye ulaşacağı 2025 tarihine dayanıyor. Bu olay, aurora borealis veya aurora australis olarak da bilinir, ve manyetik fırtınaların atmosferde yarattığı ışıltılı gösterilerdir. Türkiye gibi daha ılıman bölgelerde yaşayan insanlar için, bu olağanüstü görsel şölenin görülebilme olasılığının artması, gözleme meraklıları için heyecan verici bir gelişmedir. Bu nedenle, gelecek yıllarda Kuzey Işıkları'nı yakından gözlemlemek için hazırlık yapmak isteyenler için umut verici bir haber niteliği taşıyor.
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz, Türkiye ve Avrupa'nın bazı ülkelerinde sosyal medyada paylaşılan ilginç görsellere odaklandı ve bu görüntülerin kuzey ışıklarına benzeyen ışık dalgaları olduğu kanaatine vardı. Doç. Dr. Yılmaz, bu olayın artık Türkiye gibi daha ılıman enlemlerde de gözlemlenmeye başlandığını ve bunun nedenini, Güneş'teki patlamaların maksimum seviyeye ulaşacağı 2025 tarihine bağladı. Böylece, kuzey ışıklarının coğrafi sınırlarının daha geniş bir yelpazede genişlemesinin muhtemel olduğunu açıkladı.
Yılmaz'a göre, kuzey ışıkları veya kutup ışıkları, genellikle Dünya'nın kutup bölgelerine yakın bölgelerde görülür. Ancak kuzey ışıkları, güney kutbunda da gözlemlenebilir. Bununla birlikte, bu tür gözlemler güneyde yerleşimlerin daha az olduğu ve böyle bir olayın izlenme olasılığının oldukça düşük olduğu bölgelerde nadiren gerçekleşir.
Kuzey ışıkları veya güney ışıkları, Güneş'ten kopan yüksek enerji yüklü parçacıkların Dünya'nın manyetik alanıyla etkileşime girmesi sonucu atmosferde renkli ışık dalgalarının oluştuğu göz alıcı doğa olaylarıdır. Kırmızı, mavi ve yeşil renklerdeki bu ışık dalgaları, gözlemcileri büyüler ve gökyüzünün güzelliklerini daha geniş kitlelere ulaştırır. Dolayısıyla, bu tür gözlemler ve doğa olaylarının popülerliği artmış ve sosyal medya sayesinde daha fazla insanın ilgisini çekmiştir.
Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz, Güneş'in aktif döngüsünün merak konusu olan "kuzey ışıkları"nın Türkiye ve diğer orta enlem ülkelerde görünme nedenini açıkladı. Yılmaz'a göre, bu etkileyici doğa olayının ana sebebi Güneş'in aktif dönemi. Güneş, 11 yıllık bir manyetik çevrimi takip eder ve bu çevrim iki aşamadan oluşur: sakin ve aktif evre. Aktif evrede, Güneş yüzeyindeki leke sayısı artar ve bu durum Güneş fırtınalarının sıklığını artırır. Bu da kuzey ışıklarının daha orta enlemlerde görülme olasılığını yükseltir.
Yılmaz, son birkaç gündür Türkiye ve diğer ülkelerde gözlemlenen ve "kuzey ışıkları" olarak adlandırılan ışık dalgalarının neden bu kadar sık görüldüğünü açıkladı. Güneş'teki patlamaların, 2025 yılında maksimum seviyeye ulaşacağını belirtti. Bu nedenle, 2025'e yaklaştıkça kuzey ışıklarının kutup bölgelerinin dışında daha fazla orta ve alt enlemlerde görülme olasılığının artacağını öngördü. Ancak, bu olayın kesin bir garantisi olmadığını ve Güneş patlamalarının dünyaya dönük olması gerektiğini de ekledi.
Doç. Dr. Yılmaz, kuzey ışıklarını henüz Ankara Kreiken Rasathanesi'nde gözlemlemediklerini, ancak Güneş'in aktif evresi nedeniyle Türkiye'nin dört bir yanından kuzey ışıklarının gözlemlenme olasılığının yüksek olduğunu belirtti. Özellikle ışık kirliliği olmayan ve karanlık bir gökyüzünün hakim olduğu bölgelerde, bu etkileyici doğa olayının yoğun bir şekilde gözlemleneceğini tahmin etti. Bu bilgiler, Güneş'in gizemli cazibesini daha fazla insanla paylaşmanın heyecanını artırıyor.
Kuzey ışıklarının ne kadar süreyle daha görülebileceği merak konusu olurken, Ankara Üniversitesi Kreiken Rasathanesi Müdürü Doç. Dr. Mesut Yılmaz, bu sürenin Güneş fırtınalarının süresine bağlı olduğunu açıkladı. Güneş patlamaları ve aktiviteleri farklı süreler boyunca devam edebilir. Küçük patlamalar veya aktiviteler birkaç dakikadan saatlere kadar sürebilirken, daha büyük olanlar günler veya haftalar boyunca etkisini sürdürebilir. Şu anki patlamanın şiddeti tam olarak bilinmediğinden, kuzey ışıklarının ne kadar süreceği konusunda kesin bir bilgi vermek mümkün değil.
Doç. Dr. Yılmaz, bu doğa olayının insanlara zararının olup olmadığına ilişkin bir soruyu da yanıtladı. Kuzey ışıkları, Güneş patlamaları ile yakından ilişkilidir ve bu patlamalar yüksek enerjili parçacıklar içerir. Ancak Dünya'nın manyetik alanı, bu parçacıkları absorbe ederek insanları doğrudan etkisinden korur. Dolayısıyla, insanlara doğrudan bir zarar vermez. Bununla birlikte, bu tür olayların dolaylı etkileri olabilir. Örneğin, radyo dalgaları, uydular ve elektrik güç hatları üzerinde etkilere neden olabilir. Bu nedenle, bu tür doğa olaylarının gözlenmesi ve anlaşılması önemlidir.
