İklim Değişikliği ve Deniz Isı Dalgaları
Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Turan Beşiktepe, iklim değişikliğiyle artan atmosfer ve deniz suyu sıcaklıklarının "deniz ısı dalgaları" oluşturduğu ve bunun daha yüksek deniz suyu sıcaklıklarına yol açtığını belirtti.
Küresel Sıcaklık Verileri
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) verilerine göre, 2024'ün ilk 10 ayında küresel ortalama deniz yüzey suyu sıcaklığı, uzun yıllar ortalamasının 0,99 derece üzerinde seyretti. Bu periyotta, deniz yüzey suyunun en sıcak olduğu ocak-ekim dönemi yaşandı.
Deniz Isı Dalgalarının Tehditleri
Beşiktepe, deniz yüzey suyundaki sıcaklık artışlarının, deniz ekosistemlerini ciddîn tehdit eden sıcaklık değişimlerinin daha sık ve yoğun hale geldiğini ifade etti.
Kendisi, iklim değişikliği nedeniyle cremlikten denizdeki sıcaklık artısının devam ettiğini, Ege Denizi'nin ortalama sıcaklık artısının 0,05, Marmara'nın 0,064, Karadeniz'in 0,06 ve Akdeniz'in genelinde ise 0,04 derece olarak kaydedildiğini kaydetti.
Deniz Isı Dalgaları ve Ekstrem Hava Olayları
Beşiktepe, deniz ısı dalgalarının ısı akışlarını artıracağı ve akdeniz veya medicane gibi tropikal kasırkaların yoğunluğuna etki edeceğini belirtti. Deniz ısı dalgalarının arzılardıki mevcut akım ve hava düzensinin düzenlenmesinde büyük rol oynamaktadır.
Uzun Süreli Etkilerin Tehdidi
2019 ve 2023 yıllarında deniz ısı dalgalarının en yoğun olarak yaşandığını kaydeden Beşiktepe, 2020'de Karadeniz'de 120 gün, Marmara'da 90 gün ve Ege'de 68 gün süren olguların kaydedildiğini belirtti.
Marmara Denizi gibi hassas ekosistemlerde bu tür olguların müsilaj problemine yol açabileceği vurgulandı. Uzun süreli bu olaylar, yüksek sıcaklıklar nedeniyle canlı varlıklara zarar verebilir.
Gelecek İçin Öneriler
Deniz ısı dalgalarının etkilerini anlamak ve önlem almak amacıyla, araştırma kapasitesinin artırılması ve gözlem sistemlerinin geliştirilmesi gerektiğini belirten Beşiktepe, bu konuya dair farkındalık oluşturarak uyum stratejileri geliştirmenin önemini vurguladı.
