İsrail'de Gazze Anlaşması İçin İki Senaryo: Koalisyon Krizi Derinleşiyor

İsrail'de Gazze ateşkes anlaşması etrafında muhalefet ve aşırı sağ arasında iki senaryo tartışılıyor. Koalisyon krizi sürüyor.

Yayın Tarihi: 17.01.2025 05:02
Güncelleme Tarihi: 17.01.2025 05:02

İsrail'de Gazze Anlaşması İçin İki Senaryo: Koalisyon Krizi Derinleşiyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Ocak'ta duyurulan ve 19 Ocak'ta yürürlüğe girmesi beklenen Gazze ateşkes ve esir değişimi anlaşmasını onaylaması yönünde artan uluslararası baskı ile karşı karşıya. Ancak Netanyahu, iktidar koalisyonunu tehdit eden bir iç çıkmazla da mücadele ediyor.

Aşırı sağcı Yahudi Gücü Partisi lideri ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ile Dini Siyonizm Partisi lideri ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, anlaşmaya karşı çıkıyor. Ben-Gvir, anlaşmayı 'teslimiyet' olarak değerlendirirken, Smotrich bunu 'İsrail'in ulusal güvenliği için felaket' olarak nitelendiriyor.

Her iki lider de, Gazze'deki saldırıların sürdürülmesi ve bölgenin tamamen işgal edilmesi yönündeki hedeflerini savunuyor. Bu durum, Ben-Gvir'in perşembe akşamı yaptığı, partisinin Gazze Anlaşması'nı onaylaması halinde hükümetten istifa edeceği tehdidi ile daha da karmaşık hale geldi. Ben-Gvir, Smotrich'e hükümetten istifalarını birlikte sunma çağrısı yapmıştı.

İsrail Meclisinde 7 sandalye ile temsil edilen Smotrich'in Dini Siyonizm Partisi ile 6 sandalye ile temsil edilen Ben-Gvir'in Yahudi Gücü Partisi bir araya gelirse, hükümeti devirmek için yeterli çoğunluğa erişebiliyorlar.

İsrail'de bir hükümetin iktidarda kalabilmesi için, 120 sandalyeli Mecliste en az 61 milletvekiline sahip olması gerektiği göz önüne alındığında, Netanyahu'nun mevcut koalisyona 68 milletvekili desteği söz konusu. Muhalefetteki Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid, Ben-Gvir'in sözleri üzerine Netanyahu'ya hükümetine siyasi destek sunacağını belirtti.

Ben-Gvir'in açıklamalarının ardından, İsrail devlet televizyonu KAN, İsrail kabinesinin anlaşmayı onaylamak için cuma sabahı toplanacağını duyurdu. Anlaşmanın onaylanmasına dair iki senaryo mevcut:

Olası Senaryolar

1. Yalnızca Ben-Gvir'in partisinin istifası: Eğer Ben-Gvir tek başına istifa ederse, Smotrich’in partisi hükümette kalabilir. Bu durumda Netanyahu, 62 sandalyeye sahip olmaya devam edecek ve anlaşma geçebilir.

2. Her iki partinin de istifası: Her iki parti bir arada hükümetten çekilirse, Netanyahu'nun hükümeti çoğunluğunu kaybedecek ve bu durum hükümetin düşmesine yol açacaktır.

Ancak gözlemciler, iki partinin farklı önceliklere sahip olmaları nedeniyle bu senaryoyu zayıf değerlendirmekte. Ben-Gvir'in kitlesi Gazze'yi yeniden işgale öncelik verirken, Smotrich'in kitlesi Batı Şeria'daki yerleşimlerin güçlendirilmesine odaklanıyor.

İsrail ile Hamas Arasındaki Ateşkes ve Esir Takası Anlaşması

Katar aracılığıyla yapılan görüşmeler neticesinde, 15 Ocak'ta, İsrail ve Hamas arasında Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşmasına varıldığı duyuruldu. Anlaşma, 19 Ocak itibarıyla yürürlüğe girecek ve 3 aşamadan oluşacak. İlk aşamada, 42 gün içinde 33 İsrailli esir serbest bırakılacak.

Anlaşma, Gazze Şeridi'ne insani yardımların ulaşmasını ve yerinden edilen Filistinlilerin geri dönmesini öngörüyor. İkinci ve üçüncü aşamaların detayları, ilk aşamanın tamamlanmasının ardından açıklanacak.