Litvanya'dan UCM'ye Başvuru
Litvanya, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılığı'na başvurarak, Belarus hükümetinin halkına ve insanlığa karşı suçlar işlediği iddialarıyla ilgili olarak soruşturma yapılmasını talep etti.
Belarus Yönetimi Aleyhindeki İddialar
UCM tarafından yapılan resmi açıklamaya göre, Litvanya, Belarus’un halkını sürgün etme suçunu işlediği gerekçesiyle bu ülkenin yönetimi aleyhine soruşturma başlatılmasını istedi.
Litvanya'nın açıklamasında, "1 Mayıs 2020 tarihinden itibaren günümüze kadar devam eden süreçte, Belarus'un üst düzey siyasileri ve güvenlik güçleri eliyle sivil nüfusa karşı yönelik sürgün, zulüm ve diğer insanlık dışı eylemlerin işlenmiş olduğunu" dile getirdi.
UCM'nin Yetki Alanı
Litvanya, UCM'nin yargı yetkisi dahilindeki geçmiş, devam eden ve gelecekte olabilecek suçların soruşturulmasını talep etti. Belarus'un UCM’ye taraf olmamasına rağmen, Belarus halkına karşı işlenen sürgün suçlarının Litvanya topraklarında da işlendiği savunuldu.
UCM Savcılığı, Litvanya'nın talebi üzerine soruşturma açma olasılığını değerlendirmek için ön inceleme başlatacağını duyurdu. Daha önce, Myanmar yönetimi için de benzer bir durum söz konusu olmuştu. UCM, Arakanlı Müslümanlara karşı sürgün suçunun belirli unsurlarının Bangladeş'te işlendiği gerekçesiyle Myanmar hakkında soruşturma başlatmıştı.
Soruşturma Süreci
UCM'nin Roma Statüsü uyarınca, bir Taraf Devlet, Mahkeme'nin yetkisi kapsamındaki bir suçla ilgili durumları UCM Savcılığı'na bildirerek soruşturma talep edebilir.
Ancak, bir Taraf Devletin yaptığı başvuru, otomatik olarak bir soruşturma açılacağı anlamına gelmez. UCM Savcılığı, başvuruyu değerlendirdikten sonra soruşturma açma kararı verecektir.
