Malakanların Tarihi Değirmeni
Kars'ın Kağızman ilçesinde, 1878 yılında yerleşen Malakanlar'ın inşa ettiği su değirmeni, köylülerin tahıl ihtiyaçlarını karşılamak için kesintisiz olarak çalışıyor.
Osmanlı-Rus Savaşı ve Malakanlar
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Kafkaslardan Anadolu'ya sürgün edilen Malakanlar, savaş karşıtı bir duruş sergileyerek bölgedeki tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle önemli katkılarda bulundu.
Yerel Ekonomiye Katkı
Malakanlar, yerleştikleri Kars’ın birçok noktasında su değirmenleri kurarak, köylülerin tahılını öğütmeye başladı. Günümüzde Çilehane köyünde yer alan bu değirmen, asırlardır köylüler için un ve bulgur üretiminde kritik bir rol oynamaktadır.
Dere kıyısında konumlanan su değirmenine çevre köylerden getirilen buğday ve arpalar, önce eleme işleminden geçirilmekte, ardından suyun gücüyle değirmen taşlarında öğütülmektedir. Burada ürünler, işçiler tarafından torbalanarak evlere ulaştırılmaktadır.
Bülent Aksu'nun Hikayesi
Değirmeni işleten Bülent Aksu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Dedesinin 1957 yılında Malakanlar'dan devraldığı bu tarihi değirmeni bugüne taşımaya çalıştığını” belirtti. Aksu, “Değirmen dedemden babama, babamdan da bana geçti, ben çalıştırıyorum. Ancak gençler bu mesleğe ilgi göstermiyor,” şeklinde konuştu.
Aksu, yaklaşık 70 yıldır faaliyet gösteren ve tarihi değirmenciliği devam ettiren bu işletmede, yılda 500 ton ürün öğütüldüğünü ve bu değirmenin teknoloji ile yarışır bir performansa sahip olduğunu sözlerine ekledi.