Özbekistan'daki Genel Seçimlerin İlk Günü
Özbekistan'da düzenlenen genel seçimlerde, seçimlerin geçerli olabilmesi için gerekli minimum katılım oranına ulaşılmıştır. Toplamda 19 milyon 944 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede, yeni anayasanın kabulünün ardından gerçekleştirilen bu seçimde oy verme işlemleri hala sürmektedir.
Katılım Oranı ve Seçim Süreci
Merkez Seçim Komisyonu Başkan Yardımcısı Bahram Koçkarov, düzenlemiş olduğu basın toplantısında, oy verme sürecinin yerel saatle 08.00'de başladığını ve saat 13.00 itibarıyla kayıtlı 9 milyon 498 bin kişinin oy kullandığını belirtti. Bu katılım oranı, seçmenlerin yüzde 47,62'sine denk gelmektedir. Koçkarov, “Seçim Yasası’nın 96. maddesi gereğince yeterli katılım sağlandığı için seçim geçerli sayılmıştır.” dedi.
Adaylar ve Seçim Sistemi
İlk kez çoğunlukçu ve orantılı nispi temsil sistemi ile yapılan bu seçimlerde, Milli Yükseliş Demokrat Partisi, Halk Demokrat Partisi, Liberal Demokrat Partisi, “Adalet” Sosyal Demokrat Partisi ve Ekoloji Partisi'nden toplam 875 aday, 150 milletvekilliği için mücadele etmektedir. Bu seçimlerde, orantılı nispi temsil sistemi uyarınca 75 milletvekilliği için 500 aday, 75 seçim bölgesinden çoğunlukçu sistemle belirlenmesi gereken 75 milletvekilliği için ise 375 aday yarışmaktadır.
Seçim İçin Hazırlıklar ve Uluslararası Gözlemler
Yurt içindeki 20 milyon kayıtlı seçmen, 75 seçim bölgesinde kurulan toplam 10 bin 717 sandıkta oy kullanabilmektedir. Ayrıca, yurtdışında yaşayan Özbekistan vatandaşları için Türkiye dahil 39 ülkedeki diplomatik temsilciliklerde 56 sandık kurulmuştur. Seçim sürecini, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Dünya Seçim Organları Birliği (DSOB), Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) gibi 50’den fazla ülke ve kuruluştan 1000'e yakın uluslararası gözlemci takip etmektedir. Kesin olmayan resmi sonuçların yarın açıklanması planlanmaktadır.
Parlamento Yapısı ve Seçimlerin Önemi
Özbekistan'da başkanlık sistemi ile yönetilmekte olup, parlamento Yasama Meclisi ve Senato olarak ikiye ayrılmaktadır. Yasama Meclisi, 150 milletvekili ile alt kanadı oluştururken, Senato ise 65 üyeden oluşmaktadır. Yeni seçim yasasına göre, milletvekili adayı listelerine parti üyesi olmayan bireyler de dahil edilebilecektir. Seçimlerde en fazla oyu alan parti, başbakan adayını belirleme hakkını elde edecektir.
Özbekistan'da Aralık 2019'da gerçekleştirilen son parlamento seçimlerinde, Yasama Meclisi'nde Liberal Demokrat Partisi 53, Milli Yükseliş Demokrat Partisi 36, “Adalet” Sosyal Demokrat Partisi 24, Halk Demokrat Partisi 22 ve Özbekistan Ekoloji Partisi 15 sandalye kazanmıştır.
