Somali ve Etiyopya Arasında Tarihi Anlaşma
Afrika Boynuzu ülkeleri arasında uzun süredir devam eden Somaliland krizi, Türkiye'nin arabuluculuğuyla çözüm yoluna girdi. Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde Ankara'da yaptıkları görüşmelerde, iki ülke arasındaki krizin çözüme kavuşturulması konusunda mutabakat sağladılar.
Somalililer Anlaşmayı Memnuniyetle Karşıladı
Zamzam Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Mohamud Mohamed Harbi, anlaşmayı önemli bir adım olarak değerlendirdi ve Somaliler arasında büyük bir memnuniyetle karşılandığını söyledi. Harbi, Etiyopya'nın bu ortaklığın potansiyel faydalarını göz önünde bulundurması gerektiğini belirterek, "Bu anlaşma, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir dönemin başladığını gösteriyor." ifadelerini kullandı.
Harbi, ayrıca, anlaşmanın ekonomik ve bölgesel istikrar açısından büyük öneme sahip olduğunu vurgulayarak, "Somali'nin toprak bütünlüğüne saygı gösterilerek denize erişimin güvence altına alınması, bölgedeki sosyo-ekonomik dönüşümü hızlandıracak ve karşılıklı yarar sağlayacak bir düzenlemeyi simgeliyor." şeklinde konuştu.
Erdoğan'ın Rolü ve Somalililerin Düşünceleri
Harbi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın arabuluculuk rolünün önemine değinerek, "Erdoğan'ın liderliğinde Türkiye, uluslararası ilişkilerde bir köprü işlevi görüyor. Erdoğan, bölgesel istikrar ve işbirliğini teşvik eden önemli bir rol üstlendiğini ortaya koyuyor." dedi.
Somalili Ali Nur Mohamed ise, Etiyopya'nın bağımsızlık konusundaki tutumunun net olduğunu vurgulayarak, "Etiyopyalılar, ülkemizin bağımsızlığını ve bütünlüğünü kabul etmeleri gerekir. Türkiye arabuluculuğunda varılan anlaşmadan mutlu olduk." ifadelerini kullandı.
Mogadişu havalimanında görevli Omar Sahal Yakup da, Türkiye aracılığıyla yapılan anlaşmanın kendisinde büyük bir memnuniyet yarattığını belirtti. Yakup, "Afrika kıtasının kalkınmış bir ekonomiye ve barışa ihtiyacı var. Somalili olarak biz hiçbir zaman Etiyopya ile ticaret ve işbirliğine olumsuz bakmadık. Bu anlaşma bizim de arzuladığımız bir anlaşma oldu. Türkiye’ye, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ediyoruz." dedi.
Ankara Süreci ve Gelecek Adımlar
Somali, 1991 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Somaliland ile Etiyopya arasında, 1 Ocak'ta imzalanan mutabakat zaptı, bölgesel tansiyonu artırmıştı. Etiyopya'nın Somaliland'i bağımsız bir ülke olarak tanıma ve Somaliland’in Etiyopya’ya denize erişim imkanı sağlaması Somali yönetiminin büyük tepkisine yol açmıştı.
Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti'nin krizi aşma girişimleri sonuç vermeyince Türkiye'nin girişimleri devreye girdi ve Ankara Süreci çerçevesinde taraflar bir araya geldi. Son olarak Erdoğan'ın ev sahipliğindeki görüşmelerde taraflar sorunların çözümü için mutabakata vardı.
Bu anlaşmaya göre, Somali'nin toprak bütünlüğü teyit edilirken, Etiyopya'nın denize erişim talepleri, iki tarafın da kazançlı çıkacağı bir işbirliği sürecine dönüştürüldü. Taraflar, Türkiye'nin kolaylaştırıcılığıyla Şubat 2025 tarihine kadar teknik müzakerelere başlayacak ve dört ay içerisinde görüşmeleri sonuçlandırmayı hedefliyor.
