Suriye'de Arşivler, Devrilen Rejim Suçlarının Belirlenmesinde Hayati Rol Oynuyor
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) Müdürü Fadl Abdülgani, hapishane arşivlerinin korunmasının, hem tutuklu ve zorla kaybedilen insanların akıbetini öğrenmek hem de bu ihlalleri gerçekleştiren suçluların tespit edilmesi açısından son derece önemli olduğunu ifade etti.
Abdülgani, 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından, Suriye'deki hapishanelerden çıkan insanlarla iletişim kurarak maruz kaldıkları işkencelere dair tanıklıkları değerlendirdiklerini belirtti. Rejim düştüğünde emniyet şubeleri ve hapishanelerde bulunan belgelerin önemi artacaktır.
İşkence Suçlarının Tespiti İçin Belgeler Kritik
“Emniyet şubelerinden sorumlu isimlere ve kayıtlara ulaşmaya odaklanmamız gerekiyor,” diyen Abdülgani, belgelerin işkence suçu işleyenleri tanımlamada sağladığı detayların değerine dikkat çekti. “SNHR olarak, işkence suçu işleyen bazılarını biliyoruz ancak bilmediğimiz yüzlercesi de var. Bu belgeler, serbest kalanlar ve işkence altında ölenlerle ilgili her detayı öğrenmemize yardımcı olacaktır,” dedi.
İşkence Merkezleri ve Hapishaneler
Abdülgani, devrik Esed rejimi döneminde işkence ile ön plana çıkan merkezleri de değerlendirdi: “Başkent Şam'daki emniyet şubeleri, El-Hatib ve 215 Şubesi gibi merkezler, en kötü işkence uygulamalarını barındırıyordu.”
En ağır işkence uygulamalarının son bulduğu hapishaneler arasında ise Humus'taki Tedmur Hapishanesi ve Şam'daki Sednaya Hapishanesi ön planda yer alıyor.
Salıverme Süreçleri ve Adalet
Abdülgani, hapishanelerden serbest kalanların kayıt altına alınmasının şart olduğunu dile getirerek, “Dosyaları incelenmeden hapishanelerdeki herkesin serbest bırakılmaması gerekiyor. Bu, adaletin tecellisi açısından kritik bir meseledir,” dedi.
Hapishanelerdeki tüm belgelerin korunmasının önemine işaret eden Abdülgani, “Zorla kaybedilenlerin akıbetini ve ne zaman nerede defnedildiklerini öğrenmek istiyoruz. Belgelerin yok edilmesi, Suriye'nin hafızasına zarar verir,” uyarısında bulundu.
Sezar Fotoğrafları ve Tarihsel Önemi
Sezar kod adlı askerin çektiği fotoğraflar, Suriye rejiminin işlediği savaş suçlarına dair önemli kanıtlar sunmaktadır. Bu fotoğraflar, insanlığa karşı işlenmiş suçların belgelenmesi açısından büyük bir öneme sahiptir.
Suriye'deki Gelişmeler
Son olarak, 27 Kasım'dan itibaren aşırılaşan çatışmalar sonucunda, Beşşar Esed güçleri Suriye'nin birçok bölgesinde kontrolü kaybetmiştir. Baas Partisi'nin 61 yıllık iktidarı sona ererken, rejim lideri Esed başkentten kaçmıştır.