Suriye'de Esed'in Düşüşü ve İran'daki Tartışmalar
2011 yılında özgürlük talepleriyle başlayan Suriye halk hareketinin Beşşar Esed rejimi tarafından şiddetle bastırılması, ardından gelen iç savaşın İran'daki etkilerini derinleştirdi. Esed rejiminin devrilmesi ise, İran'daki Reformist kanadı harekete geçirerek hükümeti "bölgeyi doğru okumama ve yanlış analiz etme" ile suçlamalarına neden oldu.
İran'ın Suriye Destekleri
İç savaş boyunca İran, Suriye'ye gönderdiği milis grupları ile Esed rejiminin en büyük destekçilerinden biri oldu. Ancak, Reformistlerin ekonomik sorunlara rağmen Suriye'deki askeri harcamalara karşı çıkması, yönetimle olan ilişkileri gerginleştirdi. Şimdi, 61 yıllık Baas rejiminin düşmesi, Reformistlerin eleştirilerini yeniden gündeme taşıdı.
İran İstihbaratından Uyarı
Reformist siyasetçi Mahmud Sadıki, 9 Aralık'ta yaptığı paylaşımda İran İstihbarat birimlerinin kendisini ve bazı siyasi aktivistleri, devrilmiş Suriye rejimi ile İran arasında benzerlik kurmamaları yönünde uyardığını belirtti. Sadıki, sosyal medya hesabında İran yönetimine seslenerek, "Esad Hanedanının başına gelenlerden ders alın" ifadesini kullandı.
Siyasi Eleştiriler ve Analiz Hataları
Diğer bir Reformist siyasetçi Abbas Abdi, İtimad Gazetesi'nde yayınladığı "Bilişsel Başarısızlık" isimli makalesinde Tahran yönetimini Suriye konusundaki yanlış analizleri nedeniyle eleştirdi. Abdi, İranlı politika yapıcıların askeri açıdan yenilmeden önce bilgi ve analiz yönünden büyük bir darbe aldığını ifade etti. "Başkaları neden onların irrasyonel analizlerini ve boş vaatlerini kabul etsin ki?" diye soran Abdi, bu durumu bölgedeki gerçeklerin yanlış değerlendirilmesine bağladı.
Eleştirilerin Derinleşmesi
İranlı siyaset bilimci Prof. Dr. Sadık Zibakelam, Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani tarafından yapılan Esad karşıtlarına yönelik ağır eleştirileri kınadı. Zibakelam, Suriye hapishanelerindeki Esad karşıtlarının hapsedildiği görüntülere dikkat çekerek, Hamas'ın yeni yönetimini tebrik ettiğini hatırlattı.
İran'daki tartışmalar, Suriye'nin devrilmesi ile birlikte bütün siyasi dinamikleri değiştirecek gibi görünüyor. Tahran yönetiminin Suriye'deki gelişmelere ilişkin analiz zayıflıkları, ülkenin iç politikasındaki belirsizlikleri derinleştirebilir.