Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'te meydana gelen depremlerin ardından uzaktan eğitim fırsatına rağmen, İnönü Üniversitesi'nin bazı dersleri yüz yüze yapma kararını eleştirdi. Kurum, eğitim hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
TİHEK'in kararına göre, deprem bölgesindeki okullarda pedagojik formasyon eğitiminin uzaktan verileceğine dair Yükseköğretim Kurulu (YÖK)’ün açıklamalarının ardından, İstanbul’da ikamet eden A.M.D. Malatya’daki İnönü Üniversitesine kaydını yaptırdı.
Üniversite yönetimi, hafta içi eğitimin uzaktan, hafta sonu pedagojik formasyon eğitimlerinin yüz yüze yapılacağını belirtti. Bu karar üzerine A.M.D., durumu Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine (CİMER) bildirdi. Okul yönetimi, CİMER üzerinden yaptığı açıklamada, kararın okul senatosu tarafından alındığını ve hafta sonu uzaktan eğitim yapılmayacağını aktardı.
A.M.D., deprem sonrası Malatya'da barınma imkanlarının kısıtlı olduğunu ve artçı depremlerin devam ettiğini, yüz yüze eğitim nedeniyle mağdur olan öğrencilere dair medyada birçok haberin yer aldığını belirtti. Bu nedenlerden ötürü derslere katılamadığını ve devamsızlık sebebiyle 3 dersten kaldığını ifade etti.
TİHEK, A.M.D.'nin eğitim hakkının ihlal edildiği yönünde karar vererek, Anayasa'nın 42. maddesinde "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz" ifadesini hatırlattı. TİHEK, eğitimin insan hakkı olduğuna ve diğer insan haklarının gerçekleştirilmesi için temel bir unsur olduğuna vurgu yaptı.
Kararda, eğitim imkânlarının makul ve erişilebilir bir şekilde sağlanması gerektiği, eğer bu mümkün olmuyorsa uzaktan eğitim yöntemlerinin devreye girmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca, Malatya'nın mevcut koşulları göz önünde bulundurularak yüz yüze eğitim kararının uygun olmadığına dikkat çekildi. TİHEK, “Depremden 7 ay sonra Malatya'nın koşulları göz önüne alındığında eğitim programı erişilebilir konumda değildir” ifadesini kullandı.
Diğer üniversitelerin uzaktan eğitim verdiği belirtilerek, İnönü Üniversitesi'nin bu uygulamayı hayata geçirmediği ve böylece eğitim hakkını zedelediği kaydedildi. TİHEK kararında, uzaktan öğrenme yöntemlerinin afet sonrası eğitim sürdürülebilirliği açısından kritik bir rol oynadığını belirtti. Bu yöntemlerin yalnızca doğal afet dönemlerinde değil, pandemi gibi acil durumlarda da uygulanabilir olduğu vurgulandı.
