Yaygın olarak böbrek yetmezliği şeklinde bilinen kronik böbrek hastalığı (KBH), böbreklerin zamanla işlevini kaybetmesi ya da azalması sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Kronik böbrek hastalığının yavaş yavaş ve belirtiler ortaya çıkmadan ilerleyebileceği söylenmektedir. Altta yatan nedenlere bağlı olarak hastalık ilerledikçe böbrek yetmezliği ortaya çıkar. Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisi duruma göre kişiye özel planlanır.
Nefroloji Profesörü. Dr. Gökhan Temiz, geçtiğimiz günlerde kronik böbrek hastalığı ile birlikte güncel tedavi seçenekleriyle ilgili çok önemli bilgiler paylaştı.
"HASTALIK İLERİ DÖNEMDE BÖBREK FONKSİYON KAYBIYLA ORTAYA ÇIKIYOR"
Kronik böbrek yetmezliğinin erken evrelerde neredeyse hiç belirti vermeyen, ileri evrelerde ise böbrek fonksiyon kaybıyla ortaya çıkan bir hastalık olduğu biliniyor. Hastalığın belirtilerinin ise her hastada farklı olduğu bilinse de birçok nedenden dolayı da ortaya çıkabiliyor. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
Diyabet: Diyabet, kan şekerindeki seviyenin yüksek olmasından kaynaklı böbrek hasarına yol açabilir. Böbrekler kanın temizlenmesinden, fazla şekerin ve atıkların vücuttan uzaklaştırılmasından sorumludur. Ancak kan şekerinin sürekli yüksek olması böbreklerin bu işlevi yerine getirmesine engel olabilir.
Yüksek tansiyon: Hipertansiyon, böbrek dokusuna zarar verebilir ve böbrek damarlarının daralmasına neden olabilir. Bu, zamanla böbrek fonksiyonlarının giderek azalmasına neden olabilir.
Aile öyküsü: Aile öyküsü kronik böbrek hastalığı riskini artırabilir. Ailenizde KBH öyküsü varsa, sizde bu hastalığa yakalanma olasılığı diğer hastalara göre daha yüksektir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar böbrek hasarına neden olabilir. Özellikle kronik ağrı ya da romatizma tedavisi için kullanılan bazı ilaçlarınn böbreklerin üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceği belirtiliyor.
Otoimmün hastalıklar: Otoimmün hastalıklar (bağışıklık sistemiyle ilgili) vücudun normalde kendi böbrek dokusu üzerine aldırmasına neden olabilir.
"TEDAVİ SEÇENEKLER KİŞİYE GÖRE DEĞİŞİKLİK GÖSTEREBİLİR"
Kronik böbrek hastalığında tedavi seçenekleri; Bu, hastalığın evresine, nedenine ve bireysel koşullara bağlı olarak değişebilir. Bazı tedavi seçenekleri şunları içerir:
Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı yaşam tarzını benimsemek, kronik böbrek hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilir. Tuz ve protein oranı düşük bir diyet kan basıncını kontrol edebilir ve böbrekleri koruyabilir.
İlaçlar: Bazı ilaçlar böbrek hasarını yavaşlatabilir veya semptomları azaltabilir. Hastaların tansiyon ve şeker hastalığının takibi için ilaç kullanması özellikle önemlidir.
Diyaliz: Diyaliz, kanı filtrelemek ve fazla sıvıyı vücuttan uzaklaştırmak adına kullanılan bir tedavi yöntemidir. Böbrek fonksiyonu önemli ölçüde azaldığında veya tamamen kaybolduğunda diyaliz tedavisi gerekli olabilir.
Böbrek nakli: İleri evrelerde böbrek nakli iyi bir seçenek şeklinde karşımıza çıkıyor. Sağlıklı bir donörden alınmış olan böbrek, hastanın hayat kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
Kronik böbrek yetmezliğinde yönetim ve tedavi, erken teşhis ile birlikte düzenli tıbbi izleme yoluyla daha etkili hale getirilebilir. Düzenli kontroller, sağlıklı hayat tarzı ve uygun ilaçlar, riskinizi azaltmak ve hastalığın ilerlemesini önlemek için önemlidir. Organ nakli, kronik böbrek yetmezliği olan hastalar için en etkili tedavi seçeneklerinden biri olmaya devam etmektedir. Uygun hasta seçildikten sonra böbrek naklinin faydaları şu şekilde sıralanır:
Yüksek hayat kalitesi: Hemodiyaliz sırasında hastalar haftada birkaç defa uzun süreli tedavi nedeniyle fiziksel ve zihinsel zorluklar yaşayabilir. Böbrek nakli yapıldıktan sonra hastanın diyalize ihtiyacı kalmaz ve günlük hayata dönüş kolaylaşır.
Kanı etkili bir şekilde temizleme: Böbrek nakli, hastaya sağlıklı bir böbreğin nakledilmesini sağlayarak zararlı atıkların vücuttan daha etkili olarak temizlenmesini sağlar. Dolayısıyla atıkların vücuttan daha doğal şekilde temizlenmesine yardımcı olur.
Komplikasyon riskinin azalması: Böbrek nakli sayesinde enfeksiyonlar, kan pıhtıları veya düzenli tedavinin neden olduğu damar sorunları gibi komplikasyonları da ortadan kaldırılabilir.
Daha uzun hayat beklentisi: Böbrek nakli, daha iyi uzun vadeli sonuçlara ulaşma olasılığını artırabilir.
Daha az diyet: Böbrek nakli sonrasında genellikle daha az katı diyet kısıtlaması vardır. Bu, hastaların daha esnek yaşamlar yaşamasına olanak tanır.
Böbrek nakli sonrasında bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların alınması gerekir. Her hastada en iyi tedavi seçeneğinin, her kişinin özel koşullarına bağlı olarak değişebilir. Her hasta benzersizdir, tedavi seçimi de bir hekimle kapsamlı bir değerlendirme yapılarak belirlenmelidir.
