Hamilelik döneminde baş ve sırt ağrılarıyla baş etmek için doktor tavsiyesiyle ağrı kesici kullanan anne adayları, bebeklerinin sağlığını riske atıyor olabilir. Oxford Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre, hamilelikte kullanılan asetaminofen içerikli ilaçlar, bebeklerde otizm, DEHB, erken ergenlik, düşük sperm sayısı gibi cinsel gelişim bozukluklarına yol açabiliyor. Peki asetaminofen nedir ve etkileri nelerdir? Bebeklerde ne gibi sorunlara yol açar? Gebelerin mutlaka bilmesi gereken detaylar haberimizde...
ASETAMİNOFEN NEDİR VE NASIL ETKİ EDER?
Asetaminofen, ağrı kesici ve ateş düşürücü etkisi olan bir ilaçtır. Türkiye’de hamile kadınların yaklaşık yüzde 65’i, gebelik döneminde asetaminofen içeren ilaçlar kullanıyor. Ancak bu ilacın, yüksek doz ve uzun süreli kullanımı, anne karnındaki bebeğin beyin, ürogenital sistem ve genital gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Asetaminofen, bebeğin hormon dengesini bozarak, cinsiyet özelliklerinin gelişimini engelleyebiliyor.
ASETAMİNOFEN KULLANIMI BEBEKLERDE HANGİ SORUNLARA NEDEN OLUYOR?
Asetaminofen kullanımı, kız çocuklarında erken ergenlik, erkek çocuklarında düşük sperm sayısı, inmemiş testis ve hipospadias (idrar deliğinin organın alt tarafında bulunması) gibi hastalıklara neden olabiliyor. Ayrıca, asetaminofenin dikkat eksikliği ve IQ üzerinde de olumsuz etkileri olduğu belirtiliyor. Asetaminofen, bebeğin sinir sistemindeki dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerin seviyesini değiştirerek, otizm ve DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) riskini artırabiliyor.
HAMİLELİKTE HANGİ İLAÇLAR GÜVENLİ?
Hamilelikte ilaç kullanımı, mümkün olduğunca sınırlı tutulmalı ve doktor kontrolünde olmalıdır. Hamilelikte kullanılan ilaçlar, rahim kasılmalarına neden olabilir ve erken doğumu tetikleyebilir. Annenin kan basıncını düşüren ilaçlar, plasentadaki kan akışını azaltabilir ve böylece fetüse geçen oksijen ve besin kaynağı azaltır.
Bu da bebeğin gelişimine olumsuz bir etki göstermesine neden olabilir. Hamilelerin kullanmaması gereken ilaçlar arasında aspirin, ibuprofen, akne ilacı, bazı bipolar ve anksiyete ilaçları, burun tıkanıklığı ilaçları, mide ilaçları ve bazı güçlü antibiyotikler bulunur. Hamilelikte ağrılara karşı kullanılan ilaçlar içerisinde asetaminofen içerenlerin minimal dozlarda kullanılabileceği ifade ediliyor. Ancak bu ilaçların kullanımı 20. gebelik haftasından sonra önerilmiyor. Çünkü bu ilaçlar, bebek kalbinde, ana atardamar (AORT) ile akciğere kan götüren akciğer atardamarı arasında bulunan damarın erken kapanmasına neden olabiliyor. Bu da anne karnında bebeklerin ölümüne yol açabiliyor.
Ayrıca, morfin gibi ağrı kesicilerin kullanılması da mümkün olduğunca önerilmez. Çünkü hem bağımlılık potansiyellerinden hem de bebekte bağımlılığa neden olabileceğinden tavsiye edilmemektedir.
HAMİLELİKTE İLAÇ KULLANMADAN AĞRILARLA NASIL BAŞA ÇIKILIR?
Hamilelikte ağrı kesici kullanmadan ağrılarla başa çıkmak için, doğal ve alternatif yöntemler denenebilir. Bunlar arasında, sıcak su torbası, masaj, meditasyon, yoga, akupunktur, aromaterapi, bitki çayları, bol su içmek, dinlenmek, uygun egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, stresten uzak durmak gibi yöntemler sayılabilir.
Ancak bu yöntemlerin de doktor onayıyla uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
