Ali Sami Yen: Bir Spor Devrimcisi
Ali Sami Yen, 1905 yılının Ekim ayında, Galatasaray Kulübü'nü kurarak Türk sporuna büyük katkılarda bulunan bir lider olarak tarihteki yerini aldı. 20 Mayıs 1886'da İstanbul'da doğan Ali Sami Yen, ünlü linguist Şemsettin Sami'nin oğlu olmasıyla biliniyor.
Galatasaray’ın Kuruluşu
İlk eğitimini babasından alan Yen, ardından Galatasaray Lisesi’ne devam etti. Burada dönemin edebi ve sportif gelişmelerini takip eden Yen, sınıf arkadaşlarıyla birlikte futbol kulübü kurma kararı aldı ve 1905 yılının Ekim ayında, bir edebiyat dersinde, Galatasaray'ı hayata geçirdiler. Ali Sami Yen, kulübün kurucu üyesi ve ilk başkanı olarak bu süreçteki rolünü üstlendi.
Kuruluş Amacı ve Futbol Kariyeri
Yen, kurulan kulübün amaçlarını şu şekilde ifade etti: “Maksadımız İngilizler gibi toplu bir halde oynamak, bir renge ve bir isme malik olmak ve Türk olmayan takımları yenmek.” Futbol yetenekleriyle öne çıkan Yen, 1907’de Kadıköy takımıyla oynanan maçta yaşadığı sakatlık sonrası futbol kariyerini sonlandırmak zorunda kaldı.
Başkanlık Dönemi
Ali Sami Yen, Galatasaray Kulübü'nde toplamda 14 yıl başkanlık yaparak önemli bir liderlik rolü üstlendi. 1905-1918 yılları arasında 13 yıl aralıksız başkanlık yaptı ve 1925’te bir yıl daha bu görevi yürüttü. 1. Dünya Savaşı döneminde kulübü başarıyla yönettikten sonra, farklı spor branşlarının gelişimine yönelik çalışmalara imza attı.
A Milli Takım ve Spor Teşkilatları
Ali Sami Yen, A Milli Futbol Takımı'nın ilk teknik direktörü olarak tarihe geçti. 26 Ekim 1923’te Türkiye'nin ilk uluslararası maçında, Romanya ile 2-2 berabere kalarak bu unvana sahip oldu.
1922’de Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı'nın (TİCİ) başkanlığına getirilen Ali Sami Yen, spor federasyonlarının kurulmasına öncülük etti. Ayrıca Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi'nin (TMOK) başkanlığı görevini de üstlenerek 1924 Paris Olimpiyatları’na kafile başkanı olarak katıldı.
Türkiye’nin İlk Spor Müzesi ve Futbol Kitabı
Ali Sami Yen, Türkiye'de ilk spor müzesini kurma onuruna sahip olup, 1915 yılında yazdığı “Futbol Kitabı” ile de futbolun teknik ve bilimsel kurallarına dair yazılı eserler bıraktı. Bu eser, Türkiye'deki ilk futbol kitabı olarak tarih kayıtlara geçti.
Vefatı ve Anısı
29 Temmuz 1951'de 65 yaşında hayata veda eden Ali Sami Yen, Feriköy Mezarlığı’na defnedildi. Galatasaray’ın maçlarını oynadığı stadyum, 2011'de yıkılmadan önce onun adıyla anılıyordu. Bugünkü Nef Stadyumu da, Ali Sami Yen'le bağlantılı bir spor kompleksi içerisinde yer almaktadır.
