Günümüzde yoğun iş şartlarında çalışan bireyler için hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelen erken emeklilik, Türkiye'de Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) ile yeni bir boyut kazanıyor. Kamu ve özel sektörde toplam 45 farklı meslek dalını içine alan bu hak, çalışanlara belirli oranlarda ek süre ekleyerek emeklilik yaşını düşürme olanağı sunuyor. FHSZ, zorlayıcı çalışma yıllarını göz önünde bulundurarak belirli meslek gruplarında çalışanlara erken emeklilik fırsatı veriyor.
Erken emeklilik, özellikle bedensel ve zihinsel açıdan zorlayıcı şartlarda çalışan bireyler için kritik bir konu haline gelmiştir. Gerçek Hizmet Süresi Artışı (GHSA) isimli yöntem, yoğun iş alanlarında çalışanlara erken emeklilik olanağı sunmak için geliştirilmiştir. Bu sistem, işçilerin emeklilik yaşını düşürerek verdikleri hizmetin karşılığını daha erken bir dönemde almalarına olanak sağlar.
Belirlenmiş ölçütler doğrultusunda, erken emeklilik hakkı özellikle değişik sektörlerde, örneğin çimento fabrikaları, madenler, sağlık alanı ve gazetecilik gibi 45 ayrı meslek dalında çalışanlar için geçerli kılınmıştır. Bu sektörlerde faaliyet gösteren bireyler, yıllık olarak değişen 60 ila 180 gün arasındaki ek sürelerle erken emeklilik avantajına sahip olabilmektedir. Bu ek süreler, işçilerin yıpranma payını dikkate alarak emeklilik yaşını düşürme imkanı sağlamaktadır.
FHSZ sistemi, her meslek grubu için özgün süre kısıtlamaları getirmekte. Tipik olarak bu süre, en fazla 5 yıl olarak belirlenmişken, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet personeli için bu süre 8 yıla kadar uzayabilmektedir. Yeraltı işlerinde çalışanlar için 1.800 gün, diğer sigortalılar için ise 3.600 gün çalışma şartı, FHSZ kapsamında talep edilmektedir.
Erken emeklilik, ağır iş kollarında çalışanlar için bir hak olarak öne çıkmasına rağmen, çeşitli kesimlerden genişletilmesi talepleri gelmektedir. Çalışma koşullarının zorluğu ve sağlık üzerindeki etkileri göz önüne alındığında, daha fazla meslek grubunun bu avantajdan faydalanabilmesi için genişletilmiş bir FHSZ kapsamı talepleri, hükümet ve ilgili kurumlar üzerinde önemli bir baskı oluşturmuştur. Bu bağlamda, erken emeklilik haklarının genişletilmesi yönde atılacak adımlar, çalışanların yaşam kalitesini artırabilir ve ağır işlerde çalışan bireylerin emeklilik hakkını daha erken bir yaşta elde etmelerine katkı sağlayabilir.
