SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu), sağlık sorunları nedeniyle iş gücünü kaybeden vatandaşlar için erken emeklilik imkanı sunan malulen emeklilik uygulamasını güncelleyerek, bu kapsama giren hastalıkların listesini duyurdu. Bu hastalıklardan birine sahip olan vatandaşlar, sigortalılık ve prim ödeme şartlarını yerine getirdiklerinde erken emekli olma fırsatından faydalanabilecekler. Erken emeklilik imkanı, ciddi sağlık problemleri yaşayanların iş hayatından ayrılmasına rağmen sosyal güvencelerini korumalarına olanak sağlıyor.
SGK MALULEN EMEKLİLİK İÇİN YENİ LİSTEYİ GÜNCELLEDİ
Sosyal Güvenlik Kurumu, çeşitli sağlık sorunları sebebiyle çalışmaya devam edemeyen ve iş gücünde büyük oranda kayıp yaşayan bireyler için malulen emeklilik şartlarını yeniden düzenledi. Bu güncellenen liste, vatandaşların hangi sağlık problemleriyle karşı karşıya kaldıklarında erken emeklilikten yararlanabileceğini belirtiyor.
Yeni düzenleme ile birlikte, iş gücü kaybı yüzde 60’ın üzerinde olan sigortalılar, bazı temel şartları da sağladıkları takdirde erken emekli olabilecekler. Ancak, erken emeklilik hakkından faydalanabilmek için sadece hastalığa sahip olmak yeterli değil; belirli süre sigortalı çalışmış olmak ve prim ödemelerini yerine getirmek de gerekiyor.
KİMLER MALULEN EMEKLİLİK HAKKINDAN YARARLANABİLİR?
Malulen emeklilik, sigortalı bir bireyin çalışmasını sürdüremeyecek düzeyde sağlık kaybı yaşadığı durumlarda devreye giren bir hak olarak tanımlanıyor. SGK, bireylerin hangi hastalıklar sebebiyle bu haktan faydalanabileceğini belirlemekle kalmıyor, aynı zamanda bu süreçte karşılanması gereken bazı kriterleri de şart koşuyor.
Bu haktan yararlanabilmek için sağlanması gereken başlıca şartlar şunlardır:
- En az 10 yıl sigortalı olarak çalışmış olmak: Malulen emeklilikten faydalanmak isteyen bir bireyin, sigortalılık süresi en az 10 yıl olmalıdır.
- 1800 günlük prim ödemesi gerçekleştirmiş olmak: Prim gün sayısı 1800 günü doldurmuş olmalıdır.
- İş gücü kaybı: Sağlık raporları ile iş gücünde en az yüzde 60 oranında kayıp yaşandığının tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu şartları sağlayan sigortalılar, SGK'ya başvurarak malulen emeklilik haklarını kullanabilirler.
HANGİ HASTALIKLAR MALULEN EMEKLİLİK HAKKI SAĞLAR?
SGK’nın güncellediği malulen emeklilik listesinde, vatandaşların erken emekli olabilmelerine imkan tanıyan bazı önemli sağlık sorunları yer alıyor. Bu hastalıklar, bireylerin iş gücünde kalıcı ve büyük oranda bir kayba yol açan rahatsızlıkları kapsıyor.
Malulen emekliliğe olanak sağlayan bazı hastalıklar şunlardır:
- Kanser: Özellikle tedavisi uzun süren ve hayat kalitesini ciddi şekilde etkileyen kanser türleri erken emeklilik için başvuru yapılabilecek hastalıklar arasındadır.
- Epilepsi: Epilepsi rahatsızlığı, sık nöbet geçiren bireylerde iş gücü kaybına neden olabildiği için malulen emeklilik kapsamında değerlendiriliyor.
- Parkinson Hastalığı: Sinir sistemi hastalıkları arasında yer alan Parkinson, çalışma hayatında zorlanmaya neden olan bir rahatsızlık olduğu için erken emekliliğe olanak tanıyor.
- Beyin Tümörleri: Bu ciddi sağlık sorunu, iş gücü kaybına yol açarak malulen emeklilik başvurularına temel teşkil edebilir.
- Behçet Hastalığı: İltihaplı bir hastalık olan Behçet hastalığı, vücutta kalıcı hasarlar bırakabilir ve çalışma hayatını zorlaştırabilir.
- Organ Nakli (Kemik İliği Hariç): Böbrek veya karaciğer gibi organların nakledilmesi, uzun süreli iyileşme süreçleri gerektirdiğinden erken emeklilik hakkı tanıyabiliyor.
- AIDS: Bağışıklık sistemini etkileyen AIDS, malulen emeklilik kapsamına alınan hastalıklardan biridir.
- Tüberküloz: Çalışma hayatını ciddi anlamda olumsuz etkileyen tüberküloz, erken emekliliğe hak kazandıran bir başka hastalıktır.
- Siroz: Karaciğer hastalığı olan siroz, iş gücü kaybına yol açarak erken emeklilik için başvuru yapılabilecek hastalıklar arasında yer alır.
- Zeka Geriliği: Gelişimsel olarak gerilik yaşayan bireyler için malulen emeklilik hakkı bulunmaktadır.
- Şizofreni: Ruhsal bozukluklardan biri olan şizofreni, erken emeklilik hakkı tanıyan hastalıklar listesinde yer alır.
- Bipolar Bozukluk: Duygu durum bozukluğu yaşayan bireyler, bu hastalıkları nedeniyle iş gücü kaybı yaşayabiliyor.
- Multipl Skleroz (MS): MS hastalığı, sinir sistemini etkileyen ve kalıcı hasarlar bırakabilen bir rahatsızlık olarak listede yer alıyor.
- Serebral Palsi: Doğum sırasında yaşanan beyin hasarlarına bağlı olarak gelişen bu rahatsızlık, malulen emeklilik için geçerli kabul edilmektedir.
- Felç: Kısmi veya tam felç geçiren bireyler, iş gücü kaybına uğradıkları takdirde erken emekli olabilirler.
- Uzuv Kayıpları: Kol veya bacak gibi uzuv kayıpları yaşayan bireyler malulen emeklilik başvurusu yapabilir.
- Demans: Bellek kaybı gibi ciddi bilişsel sorunlara yol açan demans da malulen emeklilik hakkı tanıyan hastalıklar arasında yer alıyor.
- Görme Kaybı: Tam veya kısmi görme kaybı yaşayan bireyler erken emeklilik hakkından
yararlanabilir.
MALULEN EMEKLİLİK İÇİN GEREKEN DİĞER ŞARTLAR
Sağlık sorunlarına bağlı olarak malulen emeklilik hakkı elde etmek isteyen sigortalıların sadece hastalıklarını belgelemeleri yeterli değildir. Bu süreçte karşılanması gereken belirli koşullar da bulunmaktadır. Malulen emekli olmak isteyen bir vatandaşın dikkat etmesi gereken diğer önemli şartlar şunlardır:
-
Sigorta Süresi: Malulen emeklilik için başvuruda bulunacak kişinin en az 10 yıl boyunca sigortalı olması gerekmektedir. Bu süre, sigorta başlangıç tarihinden itibaren hesaplanır.
-
Prim Gün Sayısı: En az 1800 günlük prim ödemesi yapılmış olmalıdır. Bu süre, malulen emeklilik başvurusu için kritik bir önkoşuldur.
-
Çalışamaz Raporu: Sağlık raporları ile iş gücünde yüzde 60 ve üzeri bir kaybın olduğunu belgelemek zorunludur. Bu rapor, SGK tarafından yetkilendirilmiş hastaneler tarafından düzenlenir.
-
Başvuru Süreci: Başvuru işlemleri SGK’ya yapılır ve malulen emeklilik değerlendirmesi, sağlık raporu ve diğer şartların karşılanıp karşılanmadığına göre gerçekleştirilir.
MALULEN EMEKLİLİK BAŞVURU SÜRECİ
Malulen emeklilik başvurusu yapmak isteyen vatandaşlar, öncelikle bir sağlık kuruluşundan iş göremez raporu almak zorundadır. Bu rapor, kişinin çalışamayacak düzeyde sağlık sorunları yaşadığını kanıtlayan belgedir. Raporun ardından, birey SGK’ya başvurarak süreci başlatabilir.
Başvurular, SGK il veya ilçe müdürlüklerinden ya da e-Devlet üzerinden online olarak yapılabilir. Sağlık raporu ve gerekli belgeler SGK tarafından incelendikten sonra uygun görülmesi durumunda malulen emeklilik işlemleri başlatılır.
SGK’nın güncellediği malulen emeklilik kapsamında yer alan hastalıklar, iş gücünde kalıcı kayıplar yaşayan bireyler için önemli bir fırsat sunuyor. Kanser, Parkinson, şizofreni gibi ciddi sağlık sorunları yaşayan sigortalılar, 10 yıllık sigortalılık süresi ve 1800 prim gün şartlarını yerine getirdiklerinde erken emekli olma hakkına sahip olabilecekler.
